Onderwijshervorming: gerichte maatregelen om het Vlaamse onderwijssysteem gericht te versterken. Geen Tabula Rasa of big bang

DEURNE - Ontbijtgesprek met Koen Daniëls in Zaal: Antwerp Athletics Sportpark Ruggeveld.

Dhr. Koen Daniëls, Vlaams volksvertegenwoordiger, een pedagoog maar ook voormalig leraar die het TSO & BSO van binnenuit kent, heeft samen met zijn collega`s de onderwijshervorming gestalte gegeven zodat het door de Vlaamse regering (met de nodige compromissen) kon worden goedgekeurd. Op passionele wijze, met kennis van zaken en doorspekt met vaak humoristische praktijkvoorbeelden, weet hij de toeschouwer te boeien voor dit thema dat éénieder vroeg of laat aanbelangt.

Het Vlaams onderwijs behoort tot het beste onderwijs, zij bekleedt een 2e plaats op de Europese ranglijst en een 7e plaats op de wereldranglijst. Er zijn echter ook verbeterpunten; in vergelijking met vorige studies verlaten te veel leerlingen het onderwijs zonder kwalificatie, is het percentage zittenblijvers te groot en gaat de talenkennis erop achteruit. Met vele concrete maatregelen die de scholen zelf kunnen nemen, kunnen ze het reeds goede onderwijs nog versterken en iets doen aan de knelpunten die er zijn.  Jammer genoeg hebt u die maatregelen niet in de krant gelezen.  Of zoals Koen het zei “Hoe zou een uitgestelde studiekeuze ervoor kunnen zorgen dat zij die geen Nederlands kunnen het plots wel zouden kunnen”. Op die manier kan de 11,2 miljard euro goed besteed worden en tot een nog beter  resultaat leiden. Wist je dat van 186000 mensen die in het onderwijs werken, er een 23000 zijn die in ondersteunende functies, waarvan velen buiten de scholen werken?

Studies hebben uitgewezen dat indien een leerling de taal (het Nederlands) niet voldoende machtig is, hij in het secundair op een leeftijd van 15 jaar een achterstand van 3,5 jaar oploopt. Het werk begint dus reeds in de kleuter- en basisschool. Er bestaat niet zoiets als dé pedagogische aanpak, alles is afhankelijk van het individu en de situatie. ‘Verleukering’ van het onderwijs mag niet het doel worden, uiteindelijk gaat het om het verwerven van kennis en vaardigheden. In de overvloed aan informatie die vandaag de dag beschikbaar is, kan je maar je weg vinden als je voldoende taalvaardig bent en kennis van zaken hebt. Hierbij denken we bijvoorbeeld aan het gebruik van Google. 

Als basis voor deze hervorming hebben ze gekozen om te behouden wat goed is, gericht bij te sturen waar nodig  en vooral te focussen op inhoud en niet op structuren.  Daarom wordt basisgeletterdheid in het leven geroepen : die doelen waarvan we vinden dat alle leerlingen ze moeten bereiken.  Ook wordt wetenschap en techniek een apart leergebied in het basisonderwijs : we moeten daar actief die talenten opsporen en niet wachten tot ze 15 jaar zijn.

Er komen 8 studiedomeinen die via een finaliteit aangeven waarnaar je kan doorstromen vanuit de betreffende studierichting. Zo wordt er verwacht dat je na een richting met een doorstroom finaliteit gaat verder studeren. Deze doorstroom finaliteit vind je zowel in het ASO als in het TSO/KSO. In het ASO werkt men domeinoverschrijdend en in het TSO/KSO wordt er gekozen voor een domeingebonden aanpak.  In het TSO is er sprake van een dubbele finaliteit, je kunt ervoor kiezen om naar de arbeidsmarkt te gaan of om verder te studeren. In het BSO en het BUSO OV3 spreekt men van een arbeidsmarkt finaliteit, deze richtingen bereiden je voor op een specifieke job. Dit levert de veel besproken overzichtelijke matrix op, waarschijnlijk zal dit één van de meest gebruikte tools worden in de toekomstige communicatie met de leerlingen/ouders.

Ook de lerarenopleiding wordt onder de loep genomen. Een niet-bindende toelatingsproef wordt in het leven geroepen om de juiste profielen aan te trekken.  Tevens zal er tijdens de opleiding meer moeten ingezet worden op bekwaamheid/vakkennis, vakdidactische vaardigheden en klasmanagementvaardigheden.

Conclusie: Deze hervorming zal de reeds overbevraagde leerkrachten, die vandaag al heel vaak het beste van zichzelf geven, een houvast bieden. We willen meer resultaatsgericht werken, zodat de kans op tewerkstelling of slagen in het hoger onderwijs na afstuderen toeneemt. Dit willen we bereiken door jongeren te ondersteunen in een goede oriëntatie, hen voor te bereiden op het echte leven en hun capaciteiten maximaal benutten. De scholen, samen met hun directies en leerkrachten, zijn de sleutels tot het succes in deze multiculturele samenleving.  Het zijn dan ook die scholen zelf die bepalen hoe ze bepaalde zaken aanpakken. Zij mogen trots zijn op de kwaliteitsranking die Vlaanderen heeft en nog zal krijgen op vlak van onderwijs

Voor meer informatie zie bijlagen. 

Tekst: Johan Drijkoningen Vormingsverantwoordelike N-VA Deurne
Foto: Johan De Wit